TEMBANG
KINANTHI
A.
Pangertene
Miturut maknane tembang kinanthi iku nggambarake
mangsa nalika manungsa iku wis mangun bale wisma (rabi), urip rukun lan tentrem
ayem karo kulawarane. Kinanthi uga diteesi nuntun utawa nganthi. Tegese
minangka kuwajibane wong tuwa kudu bisa nuntun/nganthi para putrane supaya
kabeh tumindake ora nalisir saka bebener.
B.
Pathokan
tembang kinanthi
|
Guru Wilangan
|
Guru Lagu
|
Guru Gatra
|
|
8
|
U
|
6
|
|
8
|
I
|
|
|
8
|
A
|
|
|
8
|
I
|
|
|
8
|
A
|
|
|
8
|
I
|
C.
Watak
tembang kinanthi
Watake tembang kinanthi yaiku sarwa (kabeh) seneng,
asih, gumolong (golong), atur runtut renteng-renteng reruntungan (maksudipun
urip rukun).
D.
Wos
kang kamot ing tembang kinanthi (wedhatama)
Ø Serat
wedhatama ngajarake babaan tuntunan moral minangka perangan saka pendidikan
karakter utawa etika pribadi, amarga dadi sawijining tuntunan etis kang ner
(tuju/dituju) marang dhiri pribadhine dhewe.
Ø Serat
Wedhatama mentingake rasa pangrasa, pikir,
amarah,
utawa kapitayan (spiritual). Bab iki kamot ing pitutur supaya ngolah lanteping
rasa (anulah lantiping ati) lan nyingkirake hawa nepsu supaya bisa dadi
manungsa kang duweni budi luhur.
Ø Supaya
antuk ngelmu sejati bisa lumantar ngolah lanteping ati, yaiku kanthi tapa brata
lan prihatin ing papan kang sepi. Yen dilakoni kanthi temen bakal bisa mutung
pepalang (alangan) kan dadi pepalanging budi.
Ø Sarat
nglakoni ngelmu sejati yaiku ora kena iri lan dengki, ora getapan/atine gampang
panas, ora ngganggu wong liya, ngendhem hawa nepsu. Kang ditinakake yaiku mung
meneng supaya tentrem ayem.
Ø Serat
wedhatama ngajarake supaya manungsa iku kudu tansah eling lan waspada. Eling kang dimaksud yaiku eling marang
pituduh utawa tuladha saka mobah mosiking alam (perubahan ataupun kondisi
alam). Waspada tegese ngerti pepalang urip. Supaya ora sembrana/parikena,
sembrana ing batine lan nulat tembung-tembung kang diucapake, ngilangake rasa
kang mangu-mangu (ragu-ragu) lan waspada nulat (nuladha/niru) ing samubarang
(sakabehane).
Ø Serat
Wedhatama ngajarake supaya manungsa ora kulina tumindak nistha, ati-ati marang
pepalang urip.
Ø Serat
wedhatama ngajarake supaya aja nganti gela ing tembe burine. Watek kang kaya
mangkono iku ateges sanadyan wong kang duwe pangerten, nanging ora ana gunane,
mula kapinterane mung kanggo golek pangan lan pamrih.
Ø Kabecikan
kang wis diwulangake iku minangka cara kanggo ngudi supaya entuk kamulyan.
Sanadyan ora bisa mujudake sakabehe, nanging manungsa kuu bisa nganti kasil.
Sanadyan ora kabeh bisa kawujud kaya sing dikarepake nanging manungsa iwajibake
ngudi kanthi temen.
Ø Ing
serat wedhatama, wong becik bebudene iku biyasane gampang bisa srawung karo
pawongan liya ning ngendi wae papane.
E.
Tuladha
tembang kinanthi
Mangka kanthining tumuwuh
Salami mung awas eling
Eling lukitaning alam
Dadi wiryaning dumadi
Supadi nir ing sangsaya
Yeku pangreksaning urip
SUMBER : GURU B. JAWA DI SEKOLAHKU
Semoga Bermanfaat :D
1 komentar:
Click here for komentarDikasih wos surasane sekalian dong biar lengkap :)
ConversionConversion EmoticonEmoticon