Unggah-ungguh
basa dipunperang dados 2:
a.
Basa
Ngoko
1)
Ngoko Lugu
ΓΌ
Sedaya
tetembunganipun ngginakaken
ngoko.
ΓΌ
Ater-ater
(awalan) lan panambang (akhiran) ngoko.
Ginanipun
kangge micara kaiyan :
a.
Tiyang
sepuh marang putra.
b.
Tiyang
sepuh marang tiyang ingkang langkung enem.
c.
Bendara
marang abdinipun.
d.
Tiyang
ingkang sampun akrab.
e.
Guru
marang siswanipun.
Tuladhanipun :
v
Kowe
saiki wis kelas pira, Dhik?
v
Ibu
guru saiki arep mulang cangkriman.
2)
Ngoko Alus
ΓΌ Tembung ngoko disarengi/dicampur kaliyan karma utawa krama inggil.
ΓΌ Tembung kang
diganti krama/krama inggil yaiku kata ganti orang saha tembung kriya (kata
kerja).
ΓΌ Kata ganti utawa
sesulih (Aku = kula) tembung kriyane krama. sesulih (kowe = panjenengan) tembung kriyane krama inggil.
ΓΌ Ater-ater lan
panambang ngoko
Ginanipun kangge
micara kaliyan :
a. Kanca ingkang
sampun rumaket ananging kepengin ngajeni.
b. Tiyang sepuh
marang tiyang enem ingkang dhuwur pangkatipun.
Tuladhanipun :
v Apa panjenengan sida tindak menyang Jakarta?
v Mas Panji lagi gerah mula ora angel sare.
a.
Basa
Krama
1) Krama Lugu
ΓΌ
Tetembungan
sedaya
ngginakaken ragam karma.
Ginanipun micara
kaliyan :
a.
Tiyang ingkang
nembe tepang
b.
Tiyang ingkang
langkung sepuh marang tiyang nem
c.
Tiyang nem
marang tiyang sepuh ananging boten ngormati
d.
Sesami tiyang
sepuh
Tuladha : “Sampeyan
boten wangsul?”
2) Krama Alus
ΓΌ
Tetembungan sedaya
ngginakaken krama inggil.
Ginanipun
kangge micara kaliyan :
a. Tiyang enem
marang tiyang sepuh.
b. Putra marang
tiyang sepuhipun.
c. Abdi marang
bendaranipun.
d. Tiyang ingkang
dereng kenal.
e. Siswa marang
gurunipun.
Tuladhanipun
:
v Simbah badhe tindak pundi?
v Panjenengan sampun dhahar menapa dereng?
Ater-ater
di- menawi dipunginakake ing basa
krama malih dadi dipun.
Panambang –ake menawi dipunginakake ing basa krama malih dadi –aken.
Panambang –e utawi –ne menawi dipunginakake ing basa krama malih dadi –ipun utawa nipun.
Panambang –ake menawi dipunginakake ing basa krama malih dadi –aken.
Panambang –e utawi –ne menawi dipunginakake ing basa krama malih dadi –ipun utawa nipun.
SUMBER : GURU B. JAWA DI SEKOLAHKU
ConversionConversion EmoticonEmoticon